Misleidend vlees?

De ridicule actie van de NVWA tegen de Vegetarische Slager kan levert praktisch alleen verbazing, boosheid en hoon op.

De NVWA is een falende organisatie die zich hier volkomen ten onrechte bezig houdt met iets dat totaal buiten haar taakomschrijving valt. Immers wie de moeite wil nemen de website van de NVWA te openen ziet daar als taakomschrijving. “De NVWA bewaakt de veiligheid van voedsel en consumentenproducten, de gezondheid van dieren en planten, het dierenwelzijn en handhaaft de natuurwetgeving”.

Op welke wijze verhoudt de etikettering zich tot die taken waarvoor de NVWA verantwoordelijk is? Mij dunkt dat noch de veiligheid van voedsel, noch de gezondheid van dieren en planten, noch het dierenwelzijn, noch handhaving van de natuurwetgeving hier in het geding is door de etikettering van de Vegetarische Slager?

Hoe je over de (etikettering door) Vegetarische Slager moge denken is niet belangrijk. Feit is dat deze onderneming zich in een sterk groeiende belangstelling van het publiek mag verheugen. En dat zijn niet alleen vegetariërs, als ondergetekende, en veganisten. De producten zijn duidelijk herkenbaar als vegetarisch.

De bewering dat er sprake van zou zijn dat de etikettering van de VS als misleiding van de consument kan worden beschouwd laat ik dan ook maar buiten beschouwing. Te absurd voor woorden! Niet minder absurd is het dat de NVWA alleen de Vegetarische Slager aanpakt en alle andere producenten van vleesvervangers – die een zelfde soort etikettering hebben – ongemoeid laat “omdat daarover geen klacht is binnengekomen”!

Het lijkt er op alsof de paniek bij de vlees- en zuivelsector begint toe te slaan. En de NVWA laadt de verdenking op zich verlengstuk van die sector te willen zijn. Laat die organisatie zich svp bezig houden met zaken die échte consumentenbelangen raken en zich beperken tot wat in haar taakomschrijving is aangegeven.

Zijn rauwe groenten veilig?

Een voordeel van gekookte groenten in vergelijking met rauwkost is dat men er gemakkelijk meer van kan eten. Een grotere portie groenten betekent ook de aanbreng van meer voedingsstoffen. Daarmee wordt het verlies door het koken weer goedgemaakt.
Nu veel rauwkost soms gevaarlijke bacteriën bevat en verhitting bacteriën doodt, waarom zou je dan nog risico lopen?

Gezond eten is vooral: eet gevarieerd, niet te veel en beweeg, gebruik minder verzadigd vet, eet volop groente, fruit en brood en ga veilig met voedsel om.
Niemand die zegt dat je voedsel rauw moet eten. Ja fruit, maar dat staat niet ter discussie.

Voor de duidelijkheid: groentes zijn zelf geen bron van gevaarlijke bacteriën, maar zijn soms wel drager geworden wanneer ze in aanraking zijn geweest met door gevaarlijke bacteriën besmet vlees, wanneer er zieke mensen mee hebben gewerkt die hun handen niet goed hebben gewassen of wanneer ze in een omgeving zijn gekweekt waar besmette mest is gebruikt of het met vervuild water is besproeid.

In feite is al het voedsel dat snel en in grote hoeveelheden wordt geproduceerd kwetsbaar voor bacteriën die zich snel kunnen vermenigvuldigen.

In Nederland is door de overproductie van de intensieve veehouderij bijna geen schoon sloot- of grondwater beschikbaar rondom akkers van biologische producenten. Voor de bemesting van hun akkers mogen zij mest gebruiken uit de intensieve veehouderij, waardoor zij resistente bacteriën op hun akkers kunnen brengen.

De biologische producten kunnen dan wel zonder bestrijdingsmiddelen en kunstmest worden geproduceerd, maar dat is zich nog geen garantie voor gezond voedsel.

Veel van de groentes die in kassen worden geteeld hebben een lage voedingswaarde, dus waarom zou je die rauw eten? Taugé wordt vaak geteeld met even hoge temperaturen als het menselijk lichaam om het product snel op de markt te kunnen brengen. Waarom zou je als consument het risico’s willen lopen dat de werknemers die daarmee werken gevaarlijke bacteriën overdragen?
Wil je verantwoord eten en rekening houden met ecologie, gezondheid en dierenwelzijn, eet dan vleesvervangers en gekookte groenten.
Wil je graag rauwkost eten, start dan zelf een moestuin en was je handen goed.

Realiseren we ons wel voldoende welke (beleid voor) groente gezond is?

In Nederland wordt veel groente geteeld in kassen. Deze worden verwarmd met aardgas waarvan de prijs via subsidie kunstmatig laag wordt gehouden om de internationale concurrentie aan te kunnen gaan. Deze groente wordt vaak niet geteeld op de volle grond maar op substraten (bijvoorbeeld steenwol). De bemesting gebeurt door meststoffen toe te voegen aan het water. Veel werknemers zijn afkomstig uit het buitenland en de producten worden voornamelijk geëxporteerd.
De telers hebben miljoenen geïnvesteerd en na een paar weken zonder omzet dreigt faillissement. Ze zijn afhankelijk van imago, marketing en van de bank.
Zijn groentes als komkommers en tomaten gezond? Nauwelijks, ze bevatten voornamelijk water.

Wat voor zin heeft het om biologische bedrijven te hebben wanneer ze zich niet echt kunnen richten op een gezond product? Biologisch betekent vooral geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen, maar het gebruik van mest uit de bio-industrie is wel toegestaan en besproeiing van droge akkers met (antibiotica en bacteriën) vervuild slootwater is wel toegestaan. Ook van echte weidegang voor dieren is vaak geen sprake.
Waarom krijgen komkommertelers (laat staan nertsenhouders) dan een schadevergoeding wanneer het publicitair tegenzit? De reden is waarschijnlijk omdat de banken anders hun uitgeleend geld kwijt raken.
Waarom richt de Nederlandse politiek zich niet op een agrarische sector die minder produceert, maar waar de productie maximaal gericht is op een ecologische balans? Het gevolg zal zijn dat bepaalde voedselproducten duurder worden, maar dat de belastingbetaler minder geld kwijt is aan de indirecte steun van de banken. Het betekent dat de consument (zonder extra kosten) veel gemakkelijker een verantwoorde keuze kan maken in de supermarkt omdat ongezonde producten duurder en gezonde producten goedkoper worden.

Voedselkwaliteit is beter gewaarborgd met kleinschaligheid

Nu de bedrijfsvoering van de internationale intensieve veehouderij gericht is geraakt op veel en snel vlees en zuivel te produceren zonder op een verantwoorde manier de mest te verwerken, wordt het tijd om weer eens te kijken naar de Slow Food beweging.

Tot nu toe was het zo dat industrialisering werd gezien als een must om alle monden in de wereld te kunnen voeden. De Slow Food beweging stelt dat (daarnaast) een nieuwe benadering nodig is, één waarin voedselproductie is gebaseerd op kleinschaligheid met respect voor ecosystemen en gericht op duurzaamheid.
Eten is een essentieel onderdeel van ons leven. Voedselkwaliteit is daarom voor ons allemaal van groot belang. Slow Food omschrijft die kwaliteit met drie begrippen: lekker, puur en eerlijk. Lekker wil zeggen: rijk aan smaak en aroma. Puur wil zeggen dat de productie geen schade toebrengt aan het milieu, het dierenwelzijn en de mens. Eerlijk wil zeggen: alle betrokken in het productieproces krijgen een rechtvaardige vergoeding voor hun werk.
Met de Ark van de Smaak wil Slow Food traditionele, ambachtelijke streekproducten voor de vergetelheid behoeden. Door teelt- en verwerkingsmethoden met alle beschikbare middelen (ook audiovisueel) te documenteren en de opname van producten in de Ark van de Smaak zoekt Slow Food naar meer bekendheid en erkenning voor deze, vaak unieke, producten.
Er zijn vijf criteria voor opneming van producten in de Ark van de Smaak.

1. Producten moeten uitzonderlijke sensorische / organoleptische kwaliteiten hebben, waarbij kwaliteit wordt gedefinieerd door lokale tradities en gebruiken.
2. Het product moet verbonden zijn aan het gedachtegoed en identiteit van een groep, en kan zijn een groente, variëteit, ecotype of dierlijke populatie die inheems is of goed geacclimatiseerd over een middellange periode in een specifiek gebied (gedefinieerd in relatie tot de geschiedenis van het gebied).
3. Er moet een bewezen relatie zijn met het gebied. Producten moeten verbonden zijn met een specifiek gebied uit een oogpunt van omgeving, socio-economisch en historisch.
4. Producten moeten geproduceerd worden in gelimiteerde hoeveelheden, door boerderijen of door kleinschalige producenten.
5. Producten moeten met reëel of potentieel uitsterven worden bedreigd.

De beweging geeft aan dat deze criteria voor deze producten nog niet zijn uitgekristalliseerd.
Gezien de voedselschandalen als de uitbraak van de EHEC bacterie en allerlei dierziektes zou een uitbreiding van de criteria in de richting van een schoon milieu, waarin schoon water bij bevloeiing wordt gebruikt en geen mest uit de bio-industrie wordt uitgereden op akkerland of dat gevaarlijke bacteriën in contact komen met groente en gewassen, enorm helpen om ook een gezonde leefomgeving te creëren.
Geen biogasinstallatie meer met digestaat dat schadelijke bacteriën bevat en geen smakeloze groente verbouwd op substraat die leidt tot "wasserbombe".