Mens en dier zijn (intrinsiek) evenwaardig in hun recht op vrijheid

Bij de Stichting Animal Freedom leest u over de gedachte achter dierenrechten.
Hier leest u over ontwikkelingen in de agrosector en de gevolgen voor dieren(rechten).
Alle levende wezens zijn verschillend maar evenwaardig in het recht op vrijheid op een natuurlijk leven.
Een dier is (net als een mens) geen ding of een object.
Dierenrechten zijn mensenrechten. Mensen moeten kunnen ingrijpen wanneer mensen dieren misbruiken of onrecht aandoen.
Posts tonen met het label prooidieren. Alle posts tonen
Posts tonen met het label prooidieren. Alle posts tonen

05 januari 2024

Compassie hebben voor dieren en hun rechten respecteren

Een subtiel onderscheid dat verbindt

In de complexe relatie tussen mens en dier komen twee belangrijke aspecten naar voren: compassie voor dieren en het respecteren van hun rechten. Hoewel beide begrippen vaak in dezelfde adem genoemd worden, is er een subtiel maar essentieel verschil dat onze benadering van dieren en hun welzijn beïnvloedt.

Compassie voor dieren

Compassie voor dieren gaat hand in hand met het erkennen van de overeenkomsten tussen mens en dier. Het idee dat dieren emoties ervaren, een verlangen hebben om in leven te blijven, en dat ze, net als mensen, de behoefte hebben aan zorg en bescherming, vormt de kern van compassie. Deze benadering stelt dat het begrijpen en erkennen van de gevoelens van dieren ons verplicht om hen met vriendelijkheid en mededogen te behandelen.
Het is gebaseerd op het inzicht dat dieren, ondanks hun verschillen, op vergelijkbaar fundamentele manieren als mensen kunnen lijden. Dit besef roept op tot respectvolle behandeling, het vermijden van wreedheid en het streven naar het welzijn van dieren in alle omstandigheden.

Dierenrechten en het natuurlijk evenwicht

Aan de andere kant rusten dierenrechten op het idee dat elk levend wezen, inclusief dieren, het inherente recht heeft om vrij te leven. Deze rechten worden vaak afgeleid van het idee dat de natuur een zelfregulerend systeem is, waarin elk wezen een rol speelt in het behoud van een natuurlijk evenwicht. Hier komt echter een interessant dilemma naar voren.
Terwijl compassie voor zwakke en zieke dieren ons aanspoort om hen te beschermen, suggereert de natuurlijke orde dat deze kwetsbare individuen soms dienen als prooi voor anderen, waarmee de balans wordt gehandhaafd. Dit roept de vraag op of het respecteren van dierenrechten volledig strookt met de onvermijdelijke cyclus van prooi en predatie die inherent is aan de natuur.

Het subtiele evenwicht

Het begrijpen van het subtiele evenwicht tussen compassie voor individuele dieren en het respecteren van de natuurlijke orde is cruciaal. Het betekent niet dat we passief moeten toekijken terwijl zwakke dieren lijden, maar eerder dat we moeten streven naar een evenwicht waarin we zowel compassie tonen als rekening houden met de complexe dynamiek van de natuur.
De uitdaging ligt in het vinden van manieren om het welzijn van dieren te beschermen zonder de ecologische harmonie te verstoren. Dit kan variëren van het ondersteunen van habitatbehoud en het verminderen van menselijke invloeden op ecosystemen (minder gif spuiten en mest produceren) tot het implementeren van ethische praktijken in de veeteelt en het ondersteunen van dierenwelzijnsinitiatieven.
In essentie gaat het erom een evenwicht te vinden waarin compassie voor individuele dieren samengaat met het respecteren van het grotere plaatje van de natuurlijke wereld. Het is een uitdaging waarbij ethische overwegingen, wetenschappelijke inzichten en onze menselijke verantwoordelijkheid samenkomen om een duurzame en zorgzame relatie met alle levende wezens te bevorderen.

In wezen zijn mens en dier intrinsiek evenwaardig in hun recht op vrijheid.


01 juni 2023

Bereid kinderen voor op het zien van gedode prooidieren

De dood als onderdeel van het leven en de natuur

De natuurlijke balans in Nederland is aan het veranderen nu de wolf en andere roofdieren (in aantal) terugkeren naar ons land. Hoewel dit een positieve ontwikkeling is voor de biodiversiteit, brengt het ook nieuwe uitdagingen met zich mee. Een van die uitdagingen is het feit dat kinderen mogelijk prooidieren en "(landbouw)huisdieren" tegenkomen in het echt of in de media die gedood zijn door roofdieren. Het is belangrijk om kinderen op een nuchtere manier voor te bereiden op deze realiteit, zonder daarbij sentimenteel te worden. In dit artikel zullen we bespreken hoe we dit op een educatieve en respectvolle manier kunnen doen. 

Natuurlijk evenwicht en de terugkeer van roofdieren 

De terugkeer van de wolf en het herstel van het aantal roofdieren als marters en hermelijnen in Nederland is een teken van herstel van een gezond en evenwichtig ecosysteem. Deze dieren spelen een cruciale rol in het reguleren van populaties van prooidieren, zoals herten en wilde zwijnen. Maar de kans wordt ook groter dat dit dichtbij huis gaat gebeuren. Hoewel het voor kinderen ongemakkelijk kan zijn om de sporen van predatie te zien, is het belangrijk dat ze begrijpen dat dit een natuurlijk onderdeel is van het leven in het wild. 

Kinderen voorbereiden zonder sentimenteel te zijn

Bij het voorbereiden van kinderen op de aanwezigheid van prooidieren, is het belangrijk om de juiste benadering te hanteren. Het vermijden van overdreven sentimentaliteit is essentieel om kinderen een realistisch begrip van de natuur te geven. De volgende aspecten spelen een rol.

  • Eerlijkheid en openheid. Leg op een eerlijke en open manier uit dat roofdieren prooidieren doden om te overleven. Verduidelijk dat dit een normaal en noodzakelijk onderdeel is van het ecosysteem. 
  • Respect voor de natuur. Benadruk het belang van respect voor de natuur en alle dieren die erin leven. Leg uit dat predatie een natuurlijk proces is en dat het belangrijk is om dit te accepteren en te begrijpen, zelfs als het soms moeilijk kan zijn om resten van dieren te zien. 
  • Veiligheid en verantwoordelijkheid. Wijs kinderen erop dat het cruciaal is om veiligheid en verantwoordelijkheid in acht te nemen wanneer ze de natuur verkennen. Leer hen dat het belangrijk is om op de aangegeven paden te blijven en afstand te bewaren van wilde dieren. 
  • Observeren en leren. Moedig kinderen aan om de natuur te observeren en te leren van wat ze zien. Leer ze dat het identificeren van sporen van roofdieren, zoals pootafdrukken of uitwerpselen, een waardevolle manier is om meer te weten te komen over de lokale flora en fauna. Maar ook dat gedode dieren door verschillende dieren langzaam worden "opgeruimd".
  • Rol van natuurorganisaties. Benadruk de rol van natuurorganisaties en instanties die verantwoordelijk zijn voor het monitoren en beheren van de populaties van wilde dieren. Leg uit dat zij er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de natuur in evenwicht blijft en dat kinderen op een veilige manier van de natuur kunnen genieten. 
  • Nabijheid van gedode prooidieren. Het is belangrijk om kinderen bewust te maken van het feit dat de kans groter wordt dat ze gedode prooidieren dichtbij huis kunnen tegenkomen. Met de terugkeer van roofdieren kan het voorkomen dat ganzen in het park of loslopende kippen op een erf ten prooi vallen aan deze dieren.
  • Begrip en empathie. Moedig kinderen aan om begrip en empathie te tonen voor de natuurlijke dynamiek die plaatsvindt. Leg uit dat hoewel het triest kan zijn om een gedood prooidier te zien, dit een onderdeel is van de natuurlijke cyclus. Het biedt roofdieren de mogelijkheid om te overleven en draagt bij aan het behoud van een gezond ecosysteem. 
  • Respect voor privéterreinen en dieren. Wijs kinderen erop dat het belangrijk is om respect te tonen voor privéterreinen waar loslopende kippen of andere dieren zich bevinden. Leer hen dat het betreden van privéterreinen zonder toestemming niet alleen ongepast is, maar ook verstorend kan zijn voor de dieren die daar leven. Moedig hen aan om de grenzen van anderen te respecteren en afstand te houden van loslopende dieren. 
  • Melding maken van incidenten. Leer kinderen dat het van belang is om eventuele incidenten met gedode prooidieren via hun ouders te melden aan de juiste autoriteiten, zoals natuurorganisaties of lokale instanties in de gemeenten. Op die manier kunnen zij op de hoogte worden gebracht en indien nodig passende maatregelen nemen om herhaling te voorkomen. 
  • Bescherming van huisdieren. Op eigen erf kunnen huisdieren loslopen waaraan kinderen gehecht zijn. Die dieren moeten in de avond en ’s nachts veilig gehuisvest worden zodat de kans kleiner wordt dat kinderen overdag geconfronteerd worden dat hun geliefde huisdier is gedood door bijvoorbeeld een steenmarter. 
Er is ook een keerzijde. Dode dieren zijn er ook in slachthuizen en bij de jacht. In de veehouderij worden dieren gehouden om er geld aan te verdienen en om als voedsel te dienen. Bij de jacht speelt beheer en plezier in het jagen een rol. Hoe maak je kinderen duidelijk dat doden in de natuur natuurlijk is en bij jacht en slacht niet? Voor kinderen zal het emotioneel niet zoveel uitmaken dat een dier sterft in het belang van een roofdier, jager of slager. Kinderen willen dat dieren blijven leven. Ze zullen hoogstens minder compassie voelen bij de dood van "slechteriken" of van dieren die van nature angst aanjagen als spinnen en muizen.
Het zou mooi zijn wanneer kinderen kunnen leren dat de dood bij het leven hoort, maar dat er ook niet natuurlijke redenen zijn voor de dood van dieren en dat daaraan ethische aspecten kleven. Die ethiek heeft te maken met vrijheid. Mens en dier zijn intrinsiek evenwaardig in het recht op een vrij en natuurlijk leven. Kinderen kunnen dit inzicht al opgroeiend stap voor stap leren in combinatie met het toepassen van respect, zoals ook hierboven beschreven.

15 december 2014

Keuken van de ongewenste kunst

Er zijn nogal wat kunstenaars die ons een spiegel willen voorhouden terwijl zij ondertussen de verdenking op zich afroepen dat zij slechts uit zijn op inkomen en aandacht.

Te denken valt aan Tinkebell en Wim Delvoye, maar ook Nicolle Schatborn en Rob Hagenouw, die een keuken van het ongewenst dier runnen. Zij vermarkten door plezierjagers geschoten dieren.

Uit de Volkskrant:
Geregeld staan Hagenouw en Schatborn met hun rollende keukentje op festivals. Op bevrijdingsdag met 'een broodje vredesduif'. Tot hun assortiment hoort ook een bisque van Amerikaanse zoetwaterkreeftjes die welig tieren in Hollandse sloten. Of de 'My Little Pony burgers', gemaakt van uitgerangeerde hobbypaarden. Naar aanleiding van het eten gaan ze met hun klanten in gesprek over onze houding ten opzichte van dieren en voedsel.
Interessant vindt Hagenouw ook de zwanen die rondom Schiphol geschoten worden. Jagers durven die dieren vaak niet mee te nemen nadat ze geschoten zijn, bang dat wandelaars of andere dierenvrienden agressief zullen worden wanneer ze zo'n mooie witte vogel met een rode vlek zien. Dus laten jagers hun prooi achter in het land. Niemand die zo'n dier ook eet. 'Hoewel het heerlijk vlees is, gooit een poelier het hoogstens door de wildpaté'.
Tot zover de Volkskrant.

Natuurlijk, kunstenaars moeten ook eten en wanneer wat je produceert niet zo goed verkoopt waarom zou je je dan niet ontfermen over wat bij een plezierjager overschiet?
Tinkebell vindt de Nederlanders maar hypocriet: wel bont kopen en bio-industrievlees eten en niet een tas maken van jouw eigen huisdier? En wie zichzelf laat steriliseren omdat ze het niet verantwoord vindt om kinderen te krijgen en te laten opgroeien in een duistere toekomst, is dat klasse of schaamteloos?
Wim Delvoye vindt dat je met tattoos op levende dieren zowel de kunst een dienst levert als het dier laat leven.
Allemaal waar, maar het knaagt wel aan het gevoel voor goede smaak.
Waarom? Omdat het allemaal gemakkelijk anders en minder kromme tenen trekkend kan.

De plezierjacht is zo georganiseerd dat zowel prooi-jager als prooidier worden geschoten, zodat een natuurlijk evenwicht wordt verstoord.
Hagenouw en Schatborn willen een discussie losmaken en een verandering op gang zetten. In een wereld waarin plezierjacht, bonthandel, zuivel- en vleesconsumptie dierenleed veroorzaken en de laatste twee bijdragen aan klimaatopwarming zouden kunstenaars veel constructiever bijdragen aan het toegankelijk en aantrekkelijk maken van alternatieven waarbij helemaal geen echte dieren worden gebruikt. Er zijn talrijke voorbeelden van integere kunstenaars die foto’s, video, beeldhouwwerken, schilderijen etc. maken waaruit respect en bewondering voor dieren spreekt. De aandacht voor dierenrechten is nog maar net begonnen.

Nog een citaat uit de Volkskrant.
"Het lijkt nog ver weg voordat er in Nederlandse toprestaurants op grote schaal kraai wordt verkocht. Maar de emancipatie van de gans is goed op weg. Ook andere bedrijven maken ganzenkroketten en ganzenworst. Zo is het een mooi voorbeeld van moderne kunst, vinden Hagenouw en Schatborn".

Moderne kunst? Het is eerder dat bovengenoemde kunstenaars een stap terug doen dan vooruit.

13 augustus 2008

Onverschilligheid ten opzichte van dieren is achilleshiel van dierenactivist

Terwijl vrijwel iedereen tegen het berokkenen van dierenleed is, kan de houding van de mens tegenover het lot van dieren gekenschetst worden als onverschillig. Het lot van de meeste dieren is dat hun leven voortijdig eindigt. Dat voortijdige is in vergelijking met de mens. Is de mens niet meer economisch van nut, dan mag hij/zij rustig het “natuurlijke” einde afwachten. Voor dieren is een dergelijke oplossing zeldzaam, zoals het koeienrusthuis van stichting de Leemweg.
Dieren die een bepaalde leeftijd bereiken worden gedood om gebruikt te worden. Dat is economie en daar ligt bijna niemand wakker van.
De situatie in de natuur is weinig anders: het dier dat ziek, zwak of misselijk wordt, wordt prooi voor het dier dat snel of slim genoeg is om het dier te verschalken. Je kwetsbaarheid verbergen is een tweede natuur voor vele prooidieren. Medewerkers uit de dierenopvang komen dit fenomeen tegen wanneer zij aangeslagen dieren binnen krijgen. Binnen no time laten veel dieren hun kwetsbaarheid wel zien en sterven, terwijl de kans op overleven bij binnenkomst er nog zo duimendik bovenop leek te liggen. Net doen of je het gaat overleven is een overlevingsstrategie. Wat dat betreft lijken dieren ook op mensen.
Het zou mooi zijn als mensen hun mededogen met dieren niet pas gaan voelen wanneer dieren dood gaan, maar eerder met het leven van de dieren voor de dood. Daar hebben mensen door hun levensstijl veel meer mee te maken dan de meesten zich realiseren. Wanneer je vlees eet, ben je verantwoordelijk voor de manier waarop dieren worden gehouden. Wanneer je bont draagt, draag je bij aan de instandhouding van de bontfokkerij. Het heeft geen zin om je druk te maken over dat een dier gedood wordt voor deze beslissingen, hoogstens over de wijze waarop. Een voorbeeld is de palingrokerij, waar het voor de paling akelig lang duurt voordat het aan zijn eind komt.
Voor de dierenactivist die wil opkomen voor de belangen of het welzijn van dieren is belangrijk te realiseren waarop hij een ander aanspreekt. Een vleeseter moet je niet aanspreken op het feit dat het dier waarvan hij vlees eet, ooit is gedood. “Vlees eten is moord”. Een dergelijke activist pleegt eerder “social suicide”. Daar wil niemand naar luisteren.
Iemand die overweegt om een huisdier te nemen, spreek je aan op de nadelen die de aanschaf zal hebben. Er moet ook voor het dier worden gezorgd als je op vakantie wil. En bij kinderen die zeuren om een konijn of een zeldzaam huisdier is de vraag: “Zullen zij ook de verzorging willen blijven doen als het nieuwtje eraf is? “ Met andere woorden wat is de situatie als de onverschilligheid ook toeslaat bij de eigen kroost.
Een eerlijke communicatie over de nadelen van het rekening met de belangen van dieren is in eerste plaats van belang voor de mens, maar niet minder in het belang van het dier. Wil een dierenactivist effectief iets betekenen voor dieren dan moet hij of zij in de eerste plaats kunnen leven met de onverschilligheid van mensen over het lot van dieren. Kan hij dat niet dan raakt hij gefrustreerd en windt hij zich op over de verkeerde zaken. Dat is allemaal energie die verloren gaat om in te kunnen zetten voor wat wel effectief is, namelijk in gesprek te raken met de ander die een dier wil gebruiken.
Van de moordenaar van Pim Fortuyn wordt gezegd dat hij zich vreselijk opwond over de onverschilligheid van Fortuyn over het welzijn van nertsen. De frustratie werd omgezet in handelingen die principieel ingaan tegen waar het in leven omgaat, namelijk vrijheid. Gun je dat een ander niet, dan blokkeer je de voorwaarde waar het andere belangrijke in het leven het van moet hebben, namelijk liefde en betrokkenheid voor de ander. Vrijheid en betrokkenheid vormen weer de basis voor respect. Wil je als dieren(rechten)activist effectief blijven dan moet je snappen hoe onverschilligheid en respect zich verhouden. Onverschilligheid staat tegenover betrokkenheid, maar die tegenstelling is vaak schijn. De meeste mensen zijn wel betrokken (te maken) bij het welzijn van dieren voor de dood. Hoe de welzijn van dieren geregeld moet worden is bron van eindeloze discussies en ligt voor elke diersoort anders. Wat wel gemeenschappelijk is dat de vrijheid om een natuurlijk gedrag te kunnen vertonen voor elk levend wezen belangrijk is. Onverschilligheid voor dat belang is niet erg, zolang mensen zelf maar niet in hun gedrag dit principe schenden. Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet. Daarover moet het gesprek gaan.

Leeswijzer


Kijk op Facebook voor onze reactie op de actualiteit.
Aanbeveling: Thema's of steekwoorden vindt u via de labels onderaan de pagina of op Animal Freedom. Klik hier voor de laatste bijdragen.
Klik hier voor het beleid om uw privacy te beschermen.

Waarom dit blog?

De Nederlandse veehouderij is vooral gericht op zoveel mogelijk voor de export te produceren onder het motto “meer, meer, meer en groot, groter, grootst”. Dit heeft negatieve gevolgen voor zowel de dierenwelzijn, biodiversiteit, het milieu, het klimaat, de portemonnee en de gezondheid van burgers en ook voor welwillende boeren.
Dit blog verzamelt kritische artikelen die de wurggreep beschrijven waarin de veehouderij zichzelf heeft vastgezet. Zo willen we niet alleen een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de kwaliteit van het leven voor alle belanghebbenden, maar ook aan een schone, gezonde omgeving en een beter dierenwelzijn.

Ook de argumentatie dat dieren grondrechten hebben kan beter en meer aansluiten op hoe mensen voor zichzelf vinden dat recht moet gelden. Alle dier(soort)en kunnen in hun recht op vrijheid als (intrinsiek) evenwaardig aan mensen beschouwd worden. Dierenrechten zijn mensenrechten, die mensen de kans geeft om voor dieren op te komen.
Dieren, bijv. in de intensieve veehouderij, worden behandeld als een object in plaats van een subject met gevoelens en rechten.

De snelheid en het aantal dier(soort)en dat we voortdurend gebruiken is immens. De bijdrage aan onze welvaart en economie van de agrosector is gering. De oplossing is simpel en van niemand anders dan van ons zelf afhankelijk.

Dierenrechten in woord en beeld

Vrijheid is ook een intrinsiek grondrecht voor dieren. Dieren zijn geen dingen Dierenrechten zijn mensenrechten. Mensen moeten voor dieren kunnen opkomen wanneer hun grondrecht wordt geschonden.
logo van Animal Freedom yin en yang
Lees hier over de redenen waarom dieren recht op vrijheid hebben. Lees hier waarin mens en dier evenwaardig zijn.