Keuken van de ongewenste kunst

Er zijn nogal wat kunstenaars die ons een spiegel willen voorhouden terwijl zij ondertussen de verdenking op zich afroepen dat zij slechts uit zijn op inkomen en aandacht.

Te denken valt aan Tinkebell en Wim Delvoye, maar ook Nicolle Schatborn en Rob Hagenouw, die een keuken van het ongewenst dier runnen. Zij vermarkten door plezierjagers geschoten dieren.

Uit de Volkskrant:
Geregeld staan Hagenouw en Schatborn met hun rollende keukentje op festivals. Op bevrijdingsdag met 'een broodje vredesduif'. Tot hun assortiment hoort ook een bisque van Amerikaanse zoetwaterkreeftjes die welig tieren in Hollandse sloten. Of de 'My Little Pony burgers', gemaakt van uitgerangeerde hobbypaarden. Naar aanleiding van het eten gaan ze met hun klanten in gesprek over onze houding ten opzichte van dieren en voedsel.
Interessant vindt Hagenouw ook de zwanen die rondom Schiphol geschoten worden. Jagers durven die dieren vaak niet mee te nemen nadat ze geschoten zijn, bang dat wandelaars of andere dierenvrienden agressief zullen worden wanneer ze zo'n mooie witte vogel met een rode vlek zien. Dus laten jagers hun prooi achter in het land. Niemand die zo'n dier ook eet. 'Hoewel het heerlijk vlees is, gooit een poelier het hoogstens door de wildpaté'.
Tot zover de Volkskrant.

Natuurlijk, kunstenaars moeten ook eten en wanneer wat je produceert niet zo goed verkoopt waarom zou je je dan niet ontfermen over wat bij een plezierjager overschiet?
Tinkebell vindt de Nederlanders maar hypocriet: wel bont kopen en bio-industrievlees eten en niet een tas maken van jouw eigen huisdier? En wie zichzelf laat steriliseren omdat ze het niet verantwoord vindt om kinderen te krijgen en te laten opgroeien in een duistere toekomst, is dat klasse of schaamteloos?
Wim Delvoye vindt dat je met tattoos op levende dieren zowel de kunst een dienst levert als het dier laat leven.
Allemaal waar, maar het knaagt wel aan het gevoel voor goede smaak.
Waarom? Omdat het allemaal gemakkelijk anders en minder kromme tenen trekkend kan.

De plezierjacht is zo georganiseerd dat zowel prooi-jager als prooidier worden geschoten, zodat een natuurlijk evenwicht wordt verstoord.
Hagenouw en Schatborn willen een discussie losmaken en een verandering op gang zetten. In een wereld waarin plezierjacht, bonthandel, zuivel- en vleesconsumptie dierenleed veroorzaken en de laatste twee bijdragen aan klimaatopwarming zouden kunstenaars veel constructiever bijdragen aan het toegankelijk en aantrekkelijk maken van alternatieven waarbij helemaal geen echte dieren worden gebruikt. Er zijn talrijke voorbeelden van integere kunstenaars die foto’s, video, beeldhouwwerken, schilderijen etc. maken waaruit respect en bewondering voor dieren spreekt. De aandacht voor dierenrechten is nog maar net begonnen.

Nog een citaat uit de Volkskrant.
"Het lijkt nog ver weg voordat er in Nederlandse toprestaurants op grote schaal kraai wordt verkocht. Maar de emancipatie van de gans is goed op weg. Ook andere bedrijven maken ganzenkroketten en ganzenworst. Zo is het een mooi voorbeeld van moderne kunst, vinden Hagenouw en Schatborn".

Moderne kunst? Het is eerder dat bovengenoemde kunstenaars een stap terug doen dan vooruit.

Voedsel en spelen voor de naïeve burger

Verbouw je eigen voedsel in de stad. Stadsboeren en stadstuinen zijn in opkomst.
Deels heeft dat een fraaie achtergrond: de burger meer bewust te maken van hoe voedsel wordt gemaakt en aan te zetten meer producten uit de eigen omgeving te consumeren. Gelukkig gaat het bij in de stad gekweekte groenten om kleine aantallen, want het stadsklimaat is in principe ongezonder dan buiten de stad. Gezonder om voeling met de natuur te houden is het om bloemen te kweken in je stadstuin.
Voedsel maakt voordat het op je bord komt veel kilometers. Een standaard menu van aardappels, vlees en groente heeft 33.000 kilometer afgelegd. Dat kan korter en zou veel energie besparen.
Maar het systeem van produceren is wel efficiënt. Te efficiënt in het geval van dieren in de vee-industrie, want de kostprijs moet zo laag mogelijk zijn om te kunnen concurreren op buitenlandse markten. Wanneer we geen vlees en zuivel meer zouden produceren om te exporteren zouden wij ook fors bijdragen aan het reduceren van de energieverspillende voedselkilometers en er komt ruimte vrij om vee in de wei te houden.

Het ware beter wanneer Nederlanders minder vlees zouden eten en dat ook nog eens op een verantwoorde manier zouden produceren. Daarover zijn nogal wat misverstanden, bijvoorbeeld dat we te weinig land zouden hebben om voldoende biologisch vlees te produceren. Dat is maar hoe je het bekijkt. Er is genoeg voor ieders behoefte, maar te weinig voor ieders hebzucht. Vlees produceren we in Nederland te veel op een dieronvriendelijke wijze om in het buitenland geld te verdienen.

Medewerker De Rooden van kunst- en architectuurcentrum Stroom organiseerde een aantal jaren geleden het programma Foodprint, waarvoor hij kunstenaars, ontwerpers en architecten uitnodigde om na te denken over de complexe relatie tussen steden en voedsel, met lezingen, manifestaties en exposities als Food Forward.

De Volkskrant meldde bij aanvang het volgende.
Bij deze gelegenheid wordt tevens het boek Food for the City. A future for the metropolis (NAi Publishers) gelanceerd. Hierin ontvouwen onder anderen een kok, een wetenschapper, een boer, filosofen en een architect hun toekomstvisie op de voedselvoorziening van steden. Tijdens het Voedseltribunaal worden zowel de voedselindustrie als beleidsmakers en de argeloze burger aan de tand gevoeld. Maar het definitieve antwoord op het voedselprobleem zal deze openbare hoorzitting niet opleveren. Kleinschalige stadslandbouw en het biologische boerenbedrijf zijn geen reëel alternatief; zelfs de totale landbouwgrond in Nederland is niet toereikend de hele bevolking dagelijks van biologisch vlees te voorzien.
Maar, zo redeneert De Rooden, de eerste - en belangrijkste - stap moet nog worden gezet: bewustwording. 'Voor een euro koop je tegenwoordig een kippenpoot in de supermarkt. Pervers! We moeten voedsel weer leren waarderen. Niet alleen als primaire levensbehoefte, voedsel is ook een manier om te laten zien wie we zijn. In progressieve kringen is het bon ton om vegetarisch te eten. Maar voor Chinezen is juist het eten van vlees een statussymbool'.
De kunstzinnige projecten op Foodprint schieten tekort in het aandragen van pasklare oplossingen. 'Juist voor de bewustwording van de voedselproblematiek zijn ze onmisbaar', zegt De Rooden. Als voorbeeld noemt hij The Meat License Proposal van de Britse kunstenaar John O'Shea. 'Alleen mensen die bereid én in staat zijn een dier op verantwoorde wijze te doden, krijgen een vergunning om vlees te kopen'. Waarschijnlijk zullen er maar weinig mensen zijn die hun biefstuk laten staan door dit kunstwerk, weet ook De Rooden. 'Het zet in elk geval aan het nadenken over waar dat vlees vandaan komt en hoe het op je bord is beland'.
Tot zover de Volkskrant.

Zo is het maar net, maar we hebben meer dan genoeg landbouwareaal in ons land om voor de eigen bevolking op verantwoorde en gezonde manier voedsel te produceren.

Voor onderbouwing lees
100% biologische landbouw is mogelijk in Nederland.
het verhaal van BD boer Leen van Zelderen.
en in het algemeen
Columns van journalisten, theologen, hoogleraren en andere experts op de website van de Stichting Animal Freedom.

Ook bijzonder is het project van de tostifabriek, waarbij midden in Amsterdam dieren worden gehouden op een fabrieksterrein. Het project beoogt de Amsterdammers voor te houden waar hun voedsel vandaan komt. Maar die confrontatie loopt niet altijd van een leien dakje.

Door vervuiling zijn groenten en eieren uit eigen tuin niet altijd ongevaarlijk. "".

Klik hier om meer te lezen over biologisch boeren.

Het Droste-effect van paradoxale kunst door Tinkebell

In de Volkskrant van 21-jan-2011 een analyse van de kunst van Tinkebell. Deze dag spreekt een rechter zich erover uit of zij 95 hamsters heeft mishandeld.
In de Volkskrant spreken 3 specialisten zich uit over de vraag of Tinkebell shock art maakt of propaganda.
Kunstkenner Ann Demeester verwacht van kunst grotere complexiteit dan de uitputtende manier waarop Tinkebell haar hamsters liet optreden in rollende hamsterballen.
“Dierenactivist” Niels Dorland, woordvoerder van de Landelijke Dierenbescherming, vraagt zich af of door Tinkebell’s actie het welzijn van dieren wel is verbeterd.
Communicatiespecialist Daan Remarque heeft bewondering vanuit een marketingbril en vindt dat het doel van Tinkebell om de dubbele moraal van mensen in de omgang met dieren is aangetoond.

Hoe het ook zij, de meeste mensen die zich bekommeren om dierenwelzijn hadden Tinkebell het liefst doodgezwegen. Maar door de rechtszaak en de media aandacht als gevolg daarvan heeft Tinkebell zich als een virtuele baron van Münchhausen uit het ethische moeras omhoog getrokken. Was zij doodgezwegen dan werd er in de media niet gesproken over de dubbele moraal in de omgang met dieren. Maar ook Tinkebell kan niet bewijzen dat zij door haar acties echt een hoger doel heeft gediend of alleen maar haar aandachtsverslaafde ego. Door deze zaak aandacht op Twitter te geven, ontstaat een Droste-effect. In elke tweet zit zowel het hogere doel als een poging om haar ego te negeren. En de opdracht om iets te negeren is een paradox.

Hopelijk gaan we allemaal binnenkort (weer) over tot het bespreken van simpelere oplossingen voor dierenleed waar het dierenwelzijn wel onweerlegbaar mee is gediend.

Varkens tatoeeren in een Artfarm door een ontspoorde kunstenaar

Zo'n zeemansvlaggetje, met de naam van een meissie erop. De meest gangbare tatoeage die er is. `Heidi' staat er in dit geval, en de huid is niet die van een gespierde Hell's Angel, maar van een krijsend varken. Een enorm beest waarbij je, helaas, meteen aan ham en gebakken bacon denkt. De Belgische kunstenaar Wim Delvoye laat varkens tatoeëren. Met typische stoere mannentatoos, zoals rondborstige zeemeerminnen, gevaarlijke vlammen, dikke karpers, of een klein vadsig Cupidootje. Hij `ondertekent' ze met zijn naam, in Disneyletters.
Het lijkt zielig en dat is het ook, zoals deze documentaire pijnlijk duidelijk maakt. Zielig en smerig en nutteloos. Maar hoe zielig is het varkens te tatoeëren als ze daardoor van de slachtbank worden gered?
De beesten zijn kunstwerken, en genieten wegens de tatoeages auteursrechtelijke bescherming. Delvoye zoekt de grenzen op van de ethiek. Vandaag in zijn Artfarm en, zoals hij in de docu zegt, misschien morgen in een Artpharm, waarin gentechnologie centraal staat.
Die grenzen vond hij: in Europa bleek het veel moeilijker de tatoeagepraktijken uit te voeren dan in China, dus heeft hij zijn praktijk daar geplaatst.
Tot zover de Volkskrant van afgelopen zaterdag.
Afgelopen zondag in R.A.M. was namelijk een film van Sander Snoep te zien over de Belgische kunstenaar Wim Delvoye. Delvoye wordt gevolgd naar China, waar hij werkt aan zijn volgende collectie: getatoeëerde varkens die uiteindelijk verkocht zullen worden aan kunstverzamelaars.

Dat Delvoye niet alleen de grenzen opzoekt, maar ook heeft overschreden had “varkensbeschermvrouwe” Dafne Westerhof afgelopen zomer al geconstateerd. Een varkensrug is geen schildersezel. De tattoosessie is naast een respectloze handeling ook een pijnlijke.

Het geheel zet een dierenliefhebber in een lastige positie, want het liefst zou deze Delvoye doodzwijgen. Delvoye gebruikt drogredenen om zijn eigen ijdelheid te maskeren.
Meer hierover op de site van Animal Freedom.