Samenredzaamheid voor een duurzame economie

Pieter Hilhorst pleit in zijn column in de Volkskrant voor “samenredzaamheid”. Hij constateert dat de CDA die rol niet meer kan functioneren door gebrek aan geloofwaardige invulling van het begrip rentmeesterschap.
Citaat:
Of wat dacht u van mijn tirade tegen de zwartrijderseconomie (Opinie &Debat, 20 september). In een zwartrijderseconomie houden bedrijven de winst voor zichzelf en wentelen de kosten af op anderen. Tijdens de kredietcrisis bleek dat veel banken zwartrijders zijn. Dat geldt ook voor bedrijven die ecologische schade veroorzaken. Ze houden de winst voor zichzelf en laten de samenleving opdraaien voor de milieuschade. Deze praktijken kun je ook bekritiseren met het christen-democratische begrip rentmeesterschap. We hebben de aarde in bruikleen gekregen en moeten haar zorgvuldig beheren.
Tot zover de column van 10 januari 2012.

Hilhorst zegt het niet recht voor zijn raap, maar een van de sectoren die de samenleving laten opdraaien voor milieuschade is de Agrosector.
We moeten het dus hebben van andere politici dan CDA-ers. We moeten zelf doen. Verandering van onderop in plaats van bovenaf.

In dezelfde krant een interview met Jan Rotmans, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Rotmans pleit voor een ecologisch, economisch en sociaal duurzaam Nederland.
Volgens eigen zeggen stelt Rotmans onmogelijk hoge eisen aan zichzelf. Hij is professor en progressor die wel van woorden houdt, aldus Bert Wagendorp in het Dinsdagprofiel (10-jan-12).

Citaat:
De verandering moet van onderaf komen, uit de samenleving zelf. In de overheid als probleemoplosser heeft Rotmans niet al te veel vertrouwen. Hij is, zegt Minnesma, een inspirator. Hij motiveert en trilt los. Hij provoceert en heeft een enorme overtuigingskracht. En dan móeten zijn plannen worden uitgevoerd, links- of rechtsom. Dan wordt hij een stormram die uit alle macht door het systeem probeert heen te breken.
Als het lostrillen is gelukt en er iets in gang is gezet, laat hij de verdere uitwerking over aan anderen, die over wat meer geduld en tact beschikken.
Tot zover het citaat.

Rotmans pleit voor het leren van de natuur door haar te imiteren in plaats van uit te putten. Rotmans (what's in a name?) is voorstander van het gebruik van biomassa.
Het is te hopen dat hij bij het vergisten van dierlijk afval geen voorstander is van het grootschalig gebruik van dieren zoals in de bio-industrie.
Geduld en tact zijn belangrijke competenties bij het bevorderen van duurzaamheid, maar een diervriendelijke moraal is ook een wezenlijk en sociaal onderdeel van duurzaamheid. Samen leven met dieren in vrijheid in een gebalanceerde economie.

Is een boer een natuurbeheerder?

Volgens minister Verburg zijn agrariërs het stille vermogen van natuur en landschap. Er valt veel te winnen als de boeren naast bestaande natuurorganisaties een grote rol krijgen bij de aanleg en het beheer van natuur, aldus de minister. Er komt sneller natuur bij, wat helpt bij de realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur en recreatiegebieden rondom de steden. De overheid hoeft daarnaast minder grond aan te kopen voor de aanleg van nieuwe natuurgebieden en dus ook minder vaak tot onteigening over te gaan. Voor de boeren levert een grotere betrokkenheid ook het nodige op. Ze kunnen er financieel wijzer van worden als ze natuurbeheer integreren in hun bedrijfsvoering. Voor de sociale structuur op het platteland is het ook goed, omdat de boeren op hun grond kunnen blijven.

Tot zover de website van Natuurbeheer.

Op deze goede voornemens valt veel af te dingen. Het percentage landbouwgrond dat boeren in eigendom hebben is de laatste jaren gedaald. In 2007 was 57,6 procent van de landbouwgrond in eigendom van de landbouwers. Eind jaren 1990 was het aandeel grond in eigendom op recordniveau. Toen was 65 procent van de grond in handen van boeren. In 1970 was dat nog 52 procent. 8% van ons land is bebost.
Het voornemen van minister Verburg heeft vooral te maken met de economische crisis, maar er is tegenwoordig ook voor boeren meer te verdienen aan landbouwgrond. Moest vroeger grond braak liggen vanwege de overproductie, tegenwoordig is er tekort aan grond om mest op uit te rijden en voor biomassa. Overigens wordt er nog steeds te veel geproduceerd, alle berichten over de voedselbehoefte van de groeiende wereldbevolking ten spijt.
Wanneer de boeren meer kunnen verdienen aan de combinatie van beide (grond voor biomassa kun je maximaal bemesten en boeren krijgen geld toe als zij mest uitrijden), dan switcht een deel zonder scrupules van natuur naar biomassa en bemesting.
Het draait zowel bij Verburg als bij agrarische ondernemers in de eerste plaats om geld verdienen. Voor een democratische balans is het gegeven dat de agrosector kan bepalen hoe meer dan de helft van het land wordt ingericht en gebruikt zwaar doorgeslagen. Er komen steeds minder boeren en het aandeel van de agrosector is zeer klein. Afhankelijk van hoeveel indirecte handel en werkgelegenheid je meerekent, schommelt het aandeel rond de 5%.
Wanneer we met zijn allen zouden besluiten dat ons land anders moet worden ingericht, hebben we er dus belang bij dat de overheid een groter deel van ons land in eigendom heeft. Dat scheelt in het uitkopen. Bovendien kan een overheid als eigenaar veel beter invloed uitoefenen in de manier waarop de grond wordt gebruikt.
Door de grootschalige bedrijfsvoering in de melkveehouderij is de biodiversiteit van en in de weides achteruitgegaan. Ons land wordt daarmee steeds onaantrekkelijker en het natuurlijke evenwicht is soms ver te zoeken met alle gevaarlijke gevolgen van dien.

Pluimveemest verbranden is zonde van het geld

De biomassacentrale Moerdijk die vanaf begin september draait op pluimveemest is volgens LNV minister Verburg het Ei van Columbus. Voor degene die herinneren hoe Columbus toentertijd een oplossing forceerde door het ei kapot te tikken is de parallel duidelijk.
De ontwikkeling en bouw van de centrale van Delta, ZLTO, DEP kost 150 miljoen euro. Dit is gefinancierd met steun van de overheid.
Hiermee heeft de overheid wederom een sector gesubsidieerd die zelf zou moeten opdraaien voor de kosten van haar vervuiling in plaats van de belastingbetaler.
Ook het bericht dat de verbrande stof zou kunnen worden gebruikt voor kunstmest is dubieus. Een klein deel van het verbrande resultaat kan mogelijk worden gebruikt voor kunstmest. Voor toepassing tot kunstmest kun je kippenmest beter niet verbranden, dat is zonde van de mest. Maar omdat we in ons land veel te veel mest produceren is de het gedeeltelijk terugwinnen na verbranden meer een geforceerd doekje voor het bloeden.

Essent probeert gas uit mest te vergroenen

Essent gaat groene energie opwekken en warmte produceren uit biogas. Dit biogas is afkomstig uit mest van melkveebedrijven. Leeuwarden is de eerste gemeente in Nederland waar een biogasleiding van boerderij naar woonwijk wordt aangelegd. Het biogas wordt aangeleverd via een vijf kilometer lange biogasleiding vanaf een melkveehouderij, waar het gas in een mestvergister wordt geproduceerd. Deze nieuwe vorm van stadsverwarming levert duurzame elektriciteit en warmte voor maar liefst 800 woningen.

Tot zover de site van Essent.

In de promotie van dit idee probeert Essent in de reclame het beeld van de kijker gunstig te stemmen. Wil je gas uit mest (=biomassa) halen, dan moet je de mest verzamelen door de koeien op stal te houden. Maar het publiek vindt dat een koe in de wei moet zijn, zeker in de niet-wintermaanden. Oplossing: zet in de commercial een wc in de wei en doe of de koe zelf naar de wc gaat en vervolgens weer de wei in stapt. Dan heb je beide: koe in de wei en de mest verzameld.
Dat dit maar vaag op de werkelijkheid lijkt, zal het publiek zich niet snel realiseren want dit is humor. In de werkelijkheid zijn er een paar boeren die een melkrobot hebben en de koeien zelf laten kiezen wanneer ze naar de stal komen om gemolken te worden. Tegelijk wordt een deel van hun mest opgevangen.
Gas uit mest wordt gewonnen via biomassavergisting. Dit proces is alleen interessant met subsidie.

De commercial is een van de vele voorbeelden waarin de media in dienst staan van de PR van de bio-industrie. Voor meer voorbeelden ("ik zeg nog zo: geen bommetje"), klik hier.


Klik hier om meer te lezen over mestvergisting.