Mens en dier zijn (intrinsiek) evenwaardig in hun recht op vrijheid

Bij de Stichting Animal Freedom leest u over de gedachte achter dierenrechten.
Hier leest u over ontwikkelingen in de agrosector en de gevolgen voor dieren(rechten).
Alle levende wezens zijn verschillend maar evenwaardig in het recht op vrijheid op een natuurlijk leven.
Een dier is (net als een mens) geen ding of een object.
Dierenrechten zijn mensenrechten. Mensen moeten kunnen ingrijpen wanneer mensen dieren misbruiken of onrecht aandoen.
Posts tonen met het label apen. Alle posts tonen
Posts tonen met het label apen. Alle posts tonen

27 mei 2015

Menselijke behoefte aan een knuffeldier

Volkskrantcolumnist Jean-Pierre Geelen zag op 2doc de documentaire over Mojo. Meer dan dertig jaar was chimpansee Mojo eenzaam opgesloten en leefde op een dieet van spaghetti en cola. In het opvanghuis van Stichting Aap wordt hij voor het eerst geconfronteerd met soortgenoten.

Mijn aandacht voor Het chimpansee complex werd mede getrokken door de maker: Marc Schmidt. Gelauwerd om zijn film De regels van Matthijs, een van de allermooiste documentaires die ik afgelopen jaren heb gezien, over het langzaam instortende zelf gesponnen web van de autistische jongen Matthijs.

In de kern gaan beide films over vervreemding van het individu en contact met de buitenwereld. Maar Het chimpansee complex miste een eenduidige verhaallijn rond één hoofdpersoon waarmee de kijker zich kan identificeren. Even leek het Schmidt te gaan om het sprookje tussen de apen Jim en Regina, mede aangewakkerd door een elektrisch gitaarmuziekje.



Een slottekst bracht uitkomst over het lot van de aap. 'Stichting Aap gelooft nog steeds in een toekomst voor Mojo. Er is een nieuwe, op hem toegesneden behandeling gestart'. In interviews dezer dagen zegt stichting Aap dat het goed gaat met Mojo. Deze kijker merkte dat die wetenschap hem geruststelde. Maar dat was vast een al te antropomorfe en diep menselijke behoefte aan een knuffeldier.

06 december 2014

Rechter: chimpansee zou niet dezelfde rechten hebben als een mens

In de Volkskrant het verslag van een gerechtelijke uitspraak over de vraag of een chimpansee dezelfde basale rechten heeft als een mens.
Chimpansee Tommy slijt zijn dagen in een kooi in de woning van zijn baasje in Fulton County. Een dierenrechtengroep stapte naar de rechter en eiste dat Tommy wordt vrijgelaten. Volgens de rechtengroep zijn de omstandigheden waarin de aap wordt gehouden vergelijkbaar met die van iemand die onterecht in de isoleercel zit.
Een lagere rechtbank verwierp de eis, waarna de groep het hogerop zocht. Dieren met menselijke eigenschappen, zoals chimpansees, zouden basale rechten toegekend moeten krijgen, waaronder het recht niet gevangen te hoeven zitten, vindt de groep. De mensapen zouden daarom voor de wet als personen moeten worden gezien. De groep maakt zich ook hard voor drie andere chimpansees in New York en heeft plannen voor rechtszaken in andere staten.
Het gerechtshof stelde dat er precedent noch wettelijke basis is voor het behandelen van dieren als personen. Volgens het hof is het 'ongepast' de rechten van een mens ook toe te kennen aan een dier.
Tot zover de Volkskrant.

Wat kunnen we met dit bericht? Heeft de dierenrechtengroep het goed aangepakt of heeft de rechter een punt?
De groep dacht: laten we eerst maar eens voor het dier dat het meest op de mens lijkt de rechten erkend krijgen.
Op basis van het bericht lijkt het of de rechter heeft geredeneerd: het staat niet in de wet dat chimpansees als personen moeten worden behandeld en dus wijzen we de eis af.
Wanneer dat zo gegaan is, is dat natuurlijk flauw, want je doet een beroep op de geest van de wet en niet op de letter. Het is maar de vraag of de geest van de Amerikaanse wet ook de interpretatie toelaat dat apen niet mogen worden opgesloten.

Het nadeel van dierenrechten te baseren op gelijkenis met mensen is dat er een rechtsongelijkheid dreigt voor dieren die niet op mensen lijken.
Er is wel een basis denkbaar die voor alle dieren geldt en waar ook de grondrechten van alle mensen op gebaseerd is en dat is .

Heeft deze benadering dan meer kans om door een rechter geaccepteerd te worden, immers het zou voor een nog veel groter deel van de samenleving gevolgen hebben?
Het antwoord is ja en nee. Ja, omdat het eleganter is en nee, wanneer je niet tegelijkertijd die gedachte doorvoert in allerlei situaties waarin het menselijk gedrag gevolgen heeft voor dieren. Iemand die eenmaal de elegantie en de waarheid van de gelijkwaardigheid van dieren in hun grondrecht op vrijheid doorziet, zal ook met plezier die waarheid in zijn eigen leven doorvoeren en dit delen met anderen. Het betekent ook dat niemand zich
eigenaar van een dier zou mogen noemen.

10 april 2014

Apen hebben moraal, volgens Frans de Waal

Frans de Waal, door Time Magazine uitgeroepen tot een van de 100 invloedrijkste personen ter wereld, betoogt zijn boek “De Bonobo en de Tien Geboden” dat de moraal niet aan religie is te danken, maar al te vinden is bij onze achterneven de bonobo’s en de chimpansees.
Slecht nieuws voor gelovigen? Goed nieuws voor atheïsten? Nee, dat is het niet. De Waal brengt een prikkelende maar eerlijke discussie op gang op basis van wetenschappelijk onderzoek.
Hebben we religie nodig om goed te zijn? Frans de Waal beantwoordt deze vraag door te kijken naar apen en andere dieren. Hoe dicht ze ook bij ons staan, in een bonobogemeenschap is nog nooit een kerk opgericht. Maar dat is ook helemaal niet nodig: in het goddeloze universum van de bonobo of de chimpansee bestaan medelijden, zorgzaamheid en rechtvaardigheid wel degelijk. Dat deze eigenschappen ouder zijn dan de mensheid, laat De Waal zien in zijn verhalend geschreven boek over de evolutionaire basis van ons betere zelf (zie video).

Moraal is ouder dan de mens (bol.com).

06 december 2013

Heeft een chimpansee mensenrechten?

Sander van Walsum schrijft in de column Stekel

Ook maar een mens?
Natuurlijk heeft de chimpansee Tommy niet gekozen voor een bestaan als proefdier in een krap bemeten kooi met een televisie. De vraag is echter of hij beter af is als de fundamentele mensenrechten op hem van toepassing zouden worden verklaard, zoals de Amerikaanse actiegroep Nonhuman Rights Project verlangt. Die denkwijze getuigt nog van het oude en onuitroeibare misverstand dat de mens de bekroning van de schepping is. Daarop is, zoals bekend, wel wat af te dingen. Dat de mens zich in de voorbije eeuwen vaak als een beest heeft gedragen, wil niet zeggen dat het dier op hem lijkt. Als de chimpansee, zoals de actiegroep betoogt, een autonoom wezen is met empathische vermogens, is hij ook vast in staat een verantwoorde keuze te maken tussen dieren- en mensenrechten.
Tot zover Stekel.

Wat niet klopt in deze column is dat het de vraag is of de chimpansee beter af is met mensenrechten. Van Walsum geeft niet aan wat de kern is van mensenrechten, namelijk vrijheid. Dit grondrecht is het wezen van de levende schepping en zou in gelijke mate van toepassing moeten zijn op mens en dier. Of een dier enige gelijkenis met een mens vertoont, zou volkomen irrelevant moeten en kunnen zijn voor haar grondrechten. Net zoals grondrechten in gelijke mate opgaan voor alle mensen ongeacht hun uiterlijk en andere kenmerken.

In Pauw & Witteman laat Jan van Hooff zien waartoe chimpansees en olifanten (qua bewustzijn en intelligentie) in staat zijn en hoe groot de overeenstemming met mensen is. Maar is een overeenstemming relevant voor grondrechten? Die vraag wordt niet gesteld.


Rechten geven aan chimpansees vindt hij sympathiek, maar onpraktisch. Tja, wanneer je dierenrechten serieus gaat nemen, dan gaat er veel veranderen. Of dat uiteindelijk onpraktisch zal zijn? Er zullen veel mensen naar ander werk moeten uitzien, dat is ongemakkelijk, maar het zal een rechtvaardiger en mooiere wereld worden.

31 juli 2013

Waarom natuur en elkaar koesteren?

Bioloog Matthijs Schouten laat samen met Prinses Irene op de NTR academie zien dat onze grondhouding ten aanzien van de natuur zich vaak slecht verhoudt tot onze handelingspraktijk (https://gemi.st/15836096). Waarom is het belangrijk om de natuur te koesteren?

In haar boeken en lezingen brengt Prinses Irene een heel eigen mens- en wereldbeeld naar voren. In haar sterk op ervaring gebaseerde levensfilosofie staat het thema verbinding centraal: verbinding met de medemens, met de aarde en de natuur, alsmede de verbinding tussen ons optreden in de wereld en ons innerlijk, onze eigen natuur.
Aan de hand van een aantal geselecteerde lezingen voerde zij met de ecoloog en filosoof Matthijs Schouten gesprekken waarin haar uitgangspunten verder uitgediept en in een bredere filosofische context geplaatst worden. Hierbij komen ook actuele thema's als duurzaamheid en de economische crisis aan de orde. Dit boek vormt de weerslag van deze boeiende gesprekken.

Prinses Irene in gesprek met Prof. Dr. Matthijs Schouten (bol.com).

Ook op de NTR academie laat Jan van Hooff aan de hand van apenstreken zien dat dieren elkaar, net als mensen, nodig hebben (https://gemi.st/15866502).

Dieren zijn veel socialer dan menigeen denkt. Dat betoogt emeritus hoogleraar gedragsbiologie Jan van Hooff. Nog zo'n misverstand: 'survival of the fittest' heeft niets te maken met het recht van de sterkste. Het betekent dat je overlevingskansen toenemen als je je weet aan te passen aan de omstandigheden. Slim en sociaal, daar gaat het dus om, zowel in het dierenrijk als in het mensenrijk. Aan de hand van zijn jarenlange onderzoeken naar apengedrag laat Jan van Hooff zien hoe een samenleving functioneert, en hoe wij functioneren in de samenleving.

08 april 2010

Proefdierapenhandelaar weigert openheid van zaken

Apenhandelaar Hartelust weigert volksvertegenwoordiger

Persbericht PvdD, Den Haag, 8 april 2010 – RC Hartelust B.V., één van de grootste apenhandelaren in de internationale proefdiersector, weigert openheid van zaken te geven over de manier waarop zij haar apen importeert, huisvest en verzorgt. Tweede Kamerlid Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren is niet welkom voor een werkbezoek aan het Tilburgse bedrijf. Dit bevreemdt de partij, omdat het ontvangen van een volksvertegenwoordiger wel het minste is dat de proefdiersector zou moeten doen om openheid te betrachten richting de samenleving.

De proefdierhandelaar kwam al eerder in opspraak nadat bleek dat apen onder erbarmelijke omstandigheden vanuit Tilburg werden getransporteerd, wat een aantal dieren fataal werd. Ouwehand zet haar vraagtekens bij de praktijken van het bedrijf. ‘De handel in apen voor proefdieronderzoek roept veel vragen op over het welzijn en de herkomst van de dieren, niet in de laatste plaats omdat een groot aantal dieren uit China wordt geïmporteerd. De samenleving heeft er recht op om te weten hoe die handel in elkaar zit en hoe er met de dieren wordt omgegaan. Dat RC Hartelust nota bene aan een volksvertegenwoordiger weigert openheid te geven, vind ik bepaald geen geruststelling – integendeel’, aldus het Kamerlid.

De weigering is des te vreemder omdat Ouwehand als woordvoerder dierproeven voor de Partij voor de Dieren al een hele serie werkbezoeken heeft afgelegd in proefdiercentra. De partij vindt het onbestaanbaar dat een lid van de Tweede Kamer, dat zich door middel van bezoeken in het veld wil laten informeren over het onderwerp waarover zij in de Kamer debatteert, de mogelijkheid wordt onthouden kennis te nemen van de werkwijze van een in Nederland gevestigde proefdierhandelaar.

Omdat over de handel in proefdieren nauwelijks informatie wordt geregistreerd of geopenbaard, heeft Esther Ouwehand vandaag een uitgebreide serie vragen gesteld aan de minister van VWS over de apenhandel door Hartelust. Ouwehand wil onder meer weten wat de herkomst van de apen is, en op welke wijze toezicht wordt gehouden op de vangst van apen uit het wild en de doorvoer vanuit China. Op de handel in uitheemse dieren is het CITES-verdrag van toepassing, waarmee men tracht te voorkomen dat de handel het voortbestaan van een plant- of diersoort bedreigt. Dieren worden na vangst in het wild vaak doorgevoerd naar andere landen, om vanuit daar weer geëxporteerd te worden. Hierdoor is vaak niet duidelijk waar de dieren oorspronkelijk vandaan komen, wat ontduiking van de CITES-richtlijnen in de hand werkt.

De Partij voor de Dieren vindt dat er zo snel mogelijk een verbod moet komen op dierproeven op primaten. ‘Tot het zover is, moet er scherp worden toegezien op het gebruik van primaten. Zowel op de handel als op de experimenten zelf. Waar geld kan worden verdiend, verdwijnt het belang van het dier meestal van de agenda’, stelt het Kamerlid.

10 december 2005

Roots and Shoots

Uit Spaarmotief Magazine van ASN-bank, een paar citaten uit een interview met Jane Goodall.

U heeft een enorm vertrouwen in de jeugd. Het Jane Goodall-Institute richt zich met Roots and Shoots-groepen in meer dan negentig landen -zelfs in Noord Korea- met allerlei projecten op de jeugd, van de basisschool tot de universiteit. Waarom?
'Ik kwam veel jongeren tegen die apathisch waren, pessimistisch, maar ook bitteren boos: jullie, de oudere generaties, hebben onze toekomst gecompromitteerd. Het is ook om hopeloos van te worden als je de kranten leest, om je heen kijkt. En jongeren hebben geen toegang tot regeringen, of wereldwijde netwerken om iets te doen, dus deden ze niets. Daarom ben ik begonnen met de Roots & Shoots-projecten: de wortels en uitlopers van een boom zijn samen sterk genoeg om door een muur te breken. Zo zaaien we het zaad van de vrede'.

Even verderop in het interview:
Toen Kofi Annan u vanwege uw werk benoemde tot een van zijn 'messengers of peace; zei hij "Ik zou niemand vragen zoveel te doen als jij doet". Waaruit put u uw gedrevenheid?
'Ik weet het niet. Als ik kijk naar mijn kleinkinderen, terwijl ik weet hoe mooi de wereld er veertig jaar geleden nog uitzag…. Ik heb bepaalde talenten gekregen en het is belangrijk om die te gebruiken. Ik heb de noodkreet gezien in de ogen van babychimpansees op Afrikaanse markten, vastgebonden, naast hun geslachte moeder die als bush meat verkocht werd: 'komt niemand me dan helpen'? Maar ook in de ogen van een vastgebonden olifanten in vluchtelingenkampen in de ogen van kinderen van wie de ouders vermoord waren: 'help me alsjeblieft!' Dan kun je niet anders dan helpen'.

Jane Goodall is bekend van films en boeken over de chimpansees van Gombe in Tanzania.

Leeswijzer


Kijk op Facebook voor onze reactie op de actualiteit.
Aanbeveling: Thema's of steekwoorden vindt u via de labels onderaan de pagina of op Animal Freedom. Klik hier voor de laatste bijdragen.
Klik hier voor het beleid om uw privacy te beschermen.

Waarom dit blog?

De Nederlandse veehouderij is vooral gericht op zoveel mogelijk voor de export te produceren onder het motto “meer, meer, meer en groot, groter, grootst”. Dit heeft negatieve gevolgen voor zowel de dierenwelzijn, biodiversiteit, het milieu, het klimaat, de portemonnee en de gezondheid van burgers en ook voor welwillende boeren.
Dit blog verzamelt kritische artikelen die de wurggreep beschrijven waarin de veehouderij zichzelf heeft vastgezet. Zo willen we niet alleen een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de kwaliteit van het leven voor alle belanghebbenden, maar ook aan een schone, gezonde omgeving en een beter dierenwelzijn.

Ook de argumentatie dat dieren grondrechten hebben kan beter en meer aansluiten op hoe mensen voor zichzelf vinden dat recht moet gelden. Alle dier(soort)en kunnen in hun recht op vrijheid als (intrinsiek) evenwaardig aan mensen beschouwd worden. Dierenrechten zijn mensenrechten, die mensen de kans geeft om voor dieren op te komen.
Dieren, bijv. in de intensieve veehouderij, worden behandeld als een object in plaats van een subject met gevoelens en rechten.

De snelheid en het aantal dier(soort)en dat we voortdurend gebruiken is immens. De bijdrage aan onze welvaart en economie van de agrosector is gering. De oplossing is simpel en van niemand anders dan van ons zelf afhankelijk.

Dierenrechten in woord en beeld

Vrijheid is ook een intrinsiek grondrecht voor dieren. Dieren zijn geen dingen Dierenrechten zijn mensenrechten. Mensen moeten voor dieren kunnen opkomen wanneer hun grondrecht wordt geschonden.
logo van Animal Freedom yin en yang
Lees hier over de redenen waarom dieren recht op vrijheid hebben. Lees hier waarin mens en dier evenwaardig zijn.